سابقه و هدف: خونریزی ساب آراکنوئید ((SAH)) از مشکلات عروق مغزی شایع و پیچیده ای است که 30 درصد ضایعات عروق مغزی را تشکیل می دهد. هدف این مطالعه، بررسی یافته های آنژیوگرافی مغزی بیماران مبتلا به(SAH)  بود. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی ، تمامی بیماران (SAH) در فاصله زمانی 1386-1385 به صورت سرشماری وارد مطالعه شدند. جهت ارزیابی آنژیوگرافی بیماران در گروه اول از روش Flat panel و در گروه دوم از روش Conventional استفاده شد.یافته ها: بیشترین پاتولوژی آنوریسم ساکولر و شایع ترین شاخه درگیر  A Communicating A بود. سابقه بیماری عروق مغزی و سابقه بیماری پلی کیستیک کلیه ارتباط معنی داری با وجود پاتولوژی در آنژیوگرافی داشت. در حالی که کشیدن سیگار، سابقه مثبت افزایش فشار خون، ابتلا به چربی خون بالا، بستری در CCU یا ICU ارتباط معنی داری با پاتولوژی موجود در آنژیوگرافی بیماران نداشت. آنژیوگرافی به روش Flat Panel  قادر به تشخیص پاتولوژی بیشتری نسبت به روش Conventional بود (.(P=0.03نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که احتمال رویت ضایعات عروقی در روش Flat panel بیش از روش  Conventional است و سابقه بیماری عروق مغزی و سابقه بیماری پلی کیستیک کلیه خطر ابتلا به (SAH) را افزایش می دهد.

مقدمه: بررسی شیوع جنسی، توزیع سنی و یافته های آنژیوگرافیک خونریزی ساب آراکنوئید ((SAH)) با توجه به مرگ و میر بالای آن در برنامه ریزی جهت کاهش مرگ و میر بیماران (mortality rate) موثر خواهد بود. این مقاله به بررسی این نکات می پردازد. مواد و روش ها: طی یک بررسی توصیفی در 580 بیمار ایرانی، اطلاعات مورد نظر بیمارانی که تشخیص (SAH) در آنها با سی تی اسکن و / یا LP به اثبات رسیده بود، از روی پرونده ها استخراج شد. در همه بیماران، آنژیوگرافی ساب ترکشن چهار رگ مغزی به روش استاندارد و مشتمل برنماهای روبرو، مایل و نمیرخ انجام شد. در مورد شریانهای ورتبروبازیلر نماهای روبرو و نیمرخ گرفته شد.یافته ها: از میان 580 بیمار، 60% آنها مرد و بقیه زن بودند. 60% بیماران بین 60-30 سال سن داشتند. 136 بیمار (23.4%) دچار آنوریسم مغزی، 82 مورد مبتلا به AVM  (14.1%)، 325 مورد آنژیوگرافی نرمال (56%) و 37 مورد مبتلا به ضایعات دیگر بودند (6.3%). در بیماران آنوریسمی، میانگین سنی بیماران 46 سال بود و 41% آنها زن بودند. در کل بیماران 149 آنوریسم مشاهده شد، یعنی 13 نفر (9.5%) از بیماران آنوریسمی مبتلا به دو آنوریسم بودند. 16 مورد (10.7%) از آنوریسمها در سیرکولاسیون خلقی و 133 مورد (89.3%) در سیرکولاسیون قدامی قرار داشت. 50 مورد (33.6%) آنوریسمها در ACA (42 مورد در (A.Com.A، 46 مورد (31%) در ICA (14 مورد در محل دو شاخه شدن و 25 مورد در P.Comm.A)، 37 مورد (24.8%) در MCA (30 مورد در محل دو شاخه شدن). 10 مورد (6.7%) در شریان بازیلر و 4 مورد (2.6%) در شریان ورتبرال و 2 مورد (1.3%) در PCA مشاهده شد.نتیجه گیری و توصیه ها: درصد ابتلای مردان نسبت به اغلب مطالعات بالاتر بود. که می تواند بدلیل مواجهه بیشتر مردان با برخی از ریسک فاکتورهای بیماری از قبیل دخانیات و یا دلایل نژادی باشد. میانگین سنی بیماران نسبت به بسیاری از مطالعات کمتر بود. میزان کمتر آنوریسمهای P.Comm.A موضوع بسیار جالبی است که میتواند در فهم بهتر پاتوفیزیولوژی بیماری به ما کمک کند و در ضمن در تشخیص و درمان بیماران اهمیت دارد. نسبت بالای موارد منفی در آنژیوگرافی می تواند بدلیل انجام آنژیوگرافی در زمان مناسب (یعنی حین وازواسپاسم)، استفاده از مواد حاجب هیپراسمولار یا عدم انجام کامل نماهای تکمیلی بوده باشد.

مقدمه: حوادث ترومبوایسکمیک نسبت قابل توجهی از موربیدیته و مورتالیته بدنبال خونریزی های داخل مغزی و ساب آراکنویید را به خود اختصاص می دهند. لذا ما برآن شدیم که به بررسی میزان بروز حوادث ترومبوایسکمیک نورولوژیک و سیستمیک در طی 6 ماه اول متعاقب خونریزی های مغزی و ساب آراکنویید غیرتروماتیک حاد بپردازیم. مواد و روش ها: در این مطالعه هم گروهی-تصادفی، تعداد 203 بیمار مبتلا به خونریزی داخل مغزی و ساب آراکنویید غیرتروماتیک حاد که از دی ماه 1394 تا شهریور ماه 1395 در بخش نورولوژی بیمارستان ولیعصر زنجان پذیرش شده بودند، وارد مطالعه گردید. ما اطلاعات مربوط به ریسک فاکتورها (پرفشاری خون، دیابت ملیتوس، فیبریلاسیون دهلیزی، استعمال سیگار)، شاخص های نورولوژیک آغازین (نمره کمای گلاسگو، ICH score و Hunt and Hess grade) و حجم خونریزی را در این بیماران ثبت کردیم. سپس بیماران در بازه های زمانی 1 هفته، 1 ماه، 3 ماه و 6 ماه بعد از خونریزی داخل مغزی و ساب آراکنویید از نظر وقوع ترومبوز وریدهای عمقی، آمبولی ریه، بیماری ایسکمیک قلبی و استروک ایسکمیک مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: 165 نفر از بیماران خونریزی داخل مغزی و 38 نفر خونریزی ساب آراکنویید داشتند. میزان بروز تجمعی حوادث ترومبوایسکمیک در این جمعیت غیرانتخابی خونریزی های داخل مغزی و ساب آراکنویید، 31% بود. میزان بروز کلی ترومبوز وریدهای عمقی، آمبولی ریه، بیماری ایسکمیک قلبی و استروک ایسکمیک بعد از 6 ماه از رخداد خونریزی های داخل مغزی و ساب آراکنویید به ترتیب 10/9 %، 5 %، 10% و 7/4 % بود. زمان میانگین وقوع این حوادث 5/5 ± 145/5 روز بود. نتیجه گیری: سن، استعمال سیگار، پرفشاری خون، دیابت ملیتوس و فیبریلاسیون دهلیزی ریسک فاکتورهای مستقل معنادار برای بروز حوادث ترومبوایسکمیک بودند. سن، نمره بالاتر ICH score و Hunt and Hess grade و حجم خونریزی >30 سی سی همبستگی معناداری با ایجاد ترومبوز وریدهای عمقی نشان دادند.

مقدمه: خونریزی ساب آراکنوئید 5% از تمامی ضربه ها را شامل می شود. عوامل خطر خونریزی ساب آراکنوئید شامل پرفشاری خون، مصرف سیگار، الکل و قرص های ضدبارداری خوراکی می باشد. در این مطالعه عوامل خطر خونریزی ساب آراکنوئید را در بیماران بستری شده در مرکز آموزش درمانی شهید مطهری ارومیه از فروردین 80 تا اسفند 84 مورد ارزیابی قرار گرفته است.روش کار: این تحقیق مورد- شاهدی می باشد که به مدت 5 سال از فروردین 1380 تا اسفند 1384 در مرکز آموزشی درمانی شهید مطهری شهرستان ارومیه و بر اساس مدارک و پرونده های تمام بیماران بستری شده و داده های رایانه ای موجود در بایگانی بیمارستان صورت پذیرفته است. 375 نفر به عنوان گروه مورد و 750 نفر به عنوان گروه شاهد با هم مقایسه شدند. به این ترتیب که عوامل خطر مشخصات فردی در هر گروه، در پرسشنامه جمع آوری و با استفاده از نرم افزار spss و آمار توصیفی، جداول توزیع فراوانی و آزمون کای اسکوئر تجزیه و تحلیل شد. برای تطبیق اثر متغیرهای مخدوشگر و بررسی تعامل اثر متغیرهای مستقل از الگوی لجستیک رگرسیون استفاده شد.نتایج: 60% از جمعیت بیماران را زنان تشکیل داده و بیشترین محدوده سنی 60-40 سال می باشد. نسبت شانس محاسبه شده برای سیگار 3.46، برای الکل 2.69، برای فشار خون 3.59 و برای قرص های جلوگیری از بارداری 2.19 می باشد که همگی بالاتر از یک می باشند بنابراین ارتباط معنی داری بین عوامل خطر تعریف شده فوق با خونریزی ساب آراکنوئید وجود دارد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه تا حدودی مشابه مطالعات دیگر (همچون مطالعه ترومسو نروژ، اوترخت هلند و سان فرانسیسکو) می باشد اما نکته مهم این مطالعه قابلیت پیشگیری هر یک از عوامل خطر فوق می باشد که طبعا باعث کاهش شیوع خونریزی ساب آراکنوئید در جامعه خواهد گردید.

مقدمه و هدف: اختلالات الکترولیتی در مرحله حاد خونریزی ساب آراکنوئید (subarachoid hemorrhage) یا (SAH) غالبا مشاهده می شود و هیپوناترمی و هیپرناترمی جز شایعترین این اختلالات الکترولیتی در مرحله حاد بیماری می باشند که این اختلالات می تواند باعث بدتر شدن ادم مغزی و اثر فشاری شود. در این مطالعه رابطه اختلالات سطح سرمی سدیم با پیش آگهی بیماری بررسی شده است.روش کار: این مطالعه توصیفی تحلیلی به صورت آینده نگر بر روی 100 بیمار در مراکز جراحی اعصاب بیمارستان کاشانی و الزهرا اصفهان در سال 82-83 انجام شده است. هیپرناترمی )سطح سرمی سدیم بیش از (145m mol/L و هیپوناترمی )سطح سرمی سدیم کمتر از (135m mol/L با اندازه گیری سطح سرمی سدیم در زمان بستری و روز 3 و 6 و 9 بعد از (SAH) تعیین شده و سپس اثرات هیپر و هیپوناترمی بر پیش آگهی 3 ماهه بیماران بعد از تنظیم فاکتورهای متفرقه موثر بر پیش آگهی از قبیل سن، جنس، فشارخون زمینه ای، GCS زمان بستری، میانگین فشار خون شریانی اولیه و یافته های CT Scan و آنژیوگرافی مغز ارزیابی شده است. بیماران مبتلا به وازواسپاسم سمپتوماتیک از مطالعه حذف شدند.نتایج: از 100 بیمار مورد بررسی در 18 مورد (%18) هایپرناترمی و 42 مورد (%42) هیپوناترمی وجود داشت هیپرناترمی در مقایسه با هیپوناترمی بطور واضحی با پیش آگهی بد همراه بود. (odds ratio CI 95% 2.63)نتیجه نهایی: هیپوناترمی شایع تر از هیپرناترمی بعد از (SAH) می باشد. هیپرناترمی بعد از (SAH) با پیش آگهی بد بیماری همراه است و این ارتباط غیر وابسته به عواملی از قبیل سن، جنس، GCS بدو ورود و یافته های CT Scan و آنژیوگرافی مغز می باشد.

زمینه و هدف: یافته های پاراکلینیکی مرگ مغزی در برخی موارد می تواند بعضی از بیماریها مانند خونریزی ساب آراکنوئید ((SAH)) را تقلید نماید. در این مقاله، موردی معرفی می شود که سی تی اسکن مغز در زمان مرگ مغزی، نمای خونریزی ساب آراکنوئید را تقلید کرد.معرفی بیمار: بیمار مردی 28 ساله بود که به علت افت هوشیاری و ایست قلبی-تنفسی در زمینه سوء مصرف دارو به بیمارستان توحید سنندج انتقال یافت. در سی تی اسکن بدون تزریق مغز که در زمان مرگ مغزی از بیمار (در روز سوم بستری) بعمل آمد، افزایش دانسیته در قاعده مغز در طول مسیر شرائین اصلی حلقه ویلیس و نیز وریدهای عمقی مغز مشاهده شد که در درجه اول خونریزی ساب آراکنوئید و با احتمال کمتر ترومبوز سینوس وریدی را تداعی می کرد. اما پس از انجام پونکسیون لومبر و عدم وجود گلبول قرمز و گلبول سفید در نمونه اخذ شده و رد ترومبوز سینوس وریدی به دلیل D-Dimer کمتر از 0.5 mg/dl، مشخص شد که این تغییرات مربوط به توقف جریان خون و وجود لخته منتشر در شرائین قاعده مغز و وریدهای عمقی مغز در جریان مرگ مغزی بوده است.نتیجه گیری: یافته های تصویربرداری در مرگ مغزی می تواند یافته های مربوط به خونریزی ساب آراکنوئید و یا ترومبوز سینوس وریدی را تقلید کند. لذا تاکید بر شرح حال دقیق، یافته های بالینی، زمان انجام سی تی اسکن و انجام L.P و سایر اقدامات پاراکلینیکی می تواند کمک کننده باشد.

مقاله پژوهشیمقدمه: خونریزی تحت عنکبوتیه، خودبه خودی از وقایع شایع و حاد عروق مغزی می باشد. علت خونریزی، اغلب آنوریسم مغزی و یا ناهنجاری شریانی- وریدی می باشد. وجود همزمان این دو ضایعه ی عروقی، با افزایش ریسک خونریزی مغزی همراه است. هدف از این مطالعه، بررسی شیوع آنوریسم به همراه ناهنجاری شریانی- وریدی در بیماران با خونریزی تحت عنکبوتیه خودبه خودی بر اساس یافته های سی تی آنژیوگرافی می باشد.روش ها: در این پژوهش مقطعی و گذشته نگر، 122 بیمار مورد بررسی قرار گرفتند. خونریزی تحت عنکبوتیه در بیماران بر اساس نتایج سی تی اسکن و یا انجام Lumbar Puncture اثبات گردید. عللی از قبیل اختلالات انعقادی و تروما به عنوان معیار خروج در نظر گرفته شدند. در ادامه ی روند تشخیصی و با استفاده از سی تی آنژیوگرافی، ضایعات عروقی داخل مغز به عنوان علت احتمالی خونریزی تشخیص داده شدند.یافته ها: نتایج حاصل از تصاویر سی تی آنژیوگرافی بیماران، آنوریسم شریانی را در 18 بیمار (14/7 درصد)، ناهنجاری شریانی- وریدی در 11 بیمار (9 درصد) و آنوریسم و ناهنجاری عروقی همزمان را در 4 بیمار (3/3 درصد) نشان داد. به علاوه، بین وجود ضایعه ی عروقی و خونریزی داخل بطنی و داخل پارانشیمی مغز نیز ارتباط آماری معنی دار دیده شد.نتیجه گیری: در این مطالعه، تصاویر سی تی آنژیوگرافی، شیوع 3/3 درصد آنوریسم همزمان با مالفورماسیون عروقی را نشان داد. همچنین، ثابت شد که داشتن ضایعات عروقی با درجات بالاتر خونریزی مغزی همراه بوده و احتمال خونریزی داخل بطنی و درون پارانشیمی را چند برابر می کند. آگاهی از شیوع این همزمانی اهمیت بسزایی در تشخیص به موقع و انتخاب اقدام درمانی متناسب در این بیماران دارد.

اگرچه در گزارشات اخیر شیوع خونریزی های ساب آراکنوئید (آنوریسم و اختلال عملکرد شریانی وریدی) حدود 15 مورد در 100 هزار حاملگی ذکر شده؛ حدود 3.1 مرگ های مادری با علل غیرمرتبط با مامایی و 12-5 درصد کل مرگ های مادری را شامل می شود. در این مقاله یک مورد مرگ پس از زایمان ناشی از پارگی آنوریسم مغزی معرفی شده است. خانم باردار، 42 ساله، G5P4Lch4 در تاریخ 21/5/1388 به طور طبیعی زایمان نمود. پس از گذشت یک هفته از زایمان، به دلیل سردرد به پزشک مراجعه نمود. فشارخون وی 130.70 میلی متر جیوه بود و به بیمارستان ارجاع گردید. بیمار با علایم خواب آلودگی، استفراغ جهنده، بازکردن چشم ها با شنیدن صدا و تحریک دردناک، سطح هوشیاری 5 و کما در بیمارستان بستری شد. در سی تی اسکن انجام شده خونریزی وسیع داخل بطن ها و مغز مشاهده شد. بیمار تحت عمل جراحی قرار گرفت و خونریزی وسیع داخل بطن ها تایید شد. بیمار ده روز بعد دچار ایست قلبی منجر به فوت گردید. با توجه به گزارش حاضر، برای زنانی که دچار سردرد پس از زایمان شده اند؛ بایستی ارزیابی دقیق و سریعی انجام گردد.

مقاله پژوهشیمقدمه: این مطالعه با هدف مقایسه ی یافته های سی تی آنژیوگرافی (Computed tomography angiography) CTA و آنژیوگرافی 4 رگ در بیماران مبتلا به خونریزی ساب آراکنوئید (Subarachnoid hemorrhage) (SAH) انجام شد.روش ها: این مطالعه ی مقطعی گذشته نگر به منظور مقایسه ی یافته های CTA و آنژیوگرافی 4 رگ در بیماران مبتلا به (SAH) انجام شد. داده ها از گزارش های رادیولوژی بیمارانی که تحت CTA و آنژیوگرافی مغزی قرار گرفتند، استخراج گردید.یافته ها: تعداد 60 بیمار مبتلا به (SAH) شامل 32 زن (53/3 درصد) و 28 (46/7 درصد) مرد وارد مطالعه گردیدند. میانگین سنی شرکت کنندگان 9/6 ± 59/3 سال بوده است. 22 بیمار (37 درصد) دارای یافته های غیر طبیعی شامل 3 بیمار (13/7 درصد) دچار AVM و 86/3 درصد دچار آنوریسم مغزی بودند. از میان 22 بیمار، آنوریسم در 16 بیمار (72/7 درصد) توسط روش CTA تشخیص داده شد. داده ها نشان داد که روش CTA با دقت 81/8 درصد، حساسیت 72/7 درصد و اختصاصیت 100 درصد، قادر به شناسایی ناهنجاری های عروقی در بیماران مبتلا به (SAH) خودبخودی در مقایسه با روش آنژیوگرافی 4V می باشد. سطح زیر منحنی برای تشخیص آنوریسم و AVM توسط روش CTA، 0/632 (67-91 : CI 95%) (0/028 = P) بوده است. ارزش اخباری مثبت و منفی روش CTA برای تشخیص آنوریسم به ترتیب 10/9 و 83/6 بود. متوسط اندازه ی آنوریسم به طرز معنی داری در روش CTA کمتر از روش آنژیوگرافی 4V می باشد (5/44 در برابر 7/11 میلی متر) (0/04 = P).نتیجه گیری: نتایج مطالعه ی حاضر نشان داد که روش CTA دقت و اختصاصیت قابل قبولی در تشخیص آنوریسم و AVM در (SAH) خودبخودی در مقایسه با روش آنژیوگرافی 4V دارد.